Obraz przedstawia rodzinę zebraną w ogrodzie podmiejskiej rezydencji. Piękny ogród z fontanną jest aluzją do ogrodu miłości - jardin d'amour, średniowiecznego motywu który dzięki kombinacji symboli staje się wyobrażeniem i namiastką Edenu. Malarz rozmieszcza postaci w sposób naturalny, patrzą one w kierunku widza, zwłaszcza mały chłopiec na pierwszym planie, który odwraca się by zobaczyć gościa. Kompozycja oparta jest na linii przekątnej, która w celu uzyskania głębokości przecina elementy pionowe, co dodatkowo podkreślono grą światła i cienia. Światło pada frontalnie by podkreślić centralną postać dumnej matki rodziny. Zgodnie z sygnaturą, obraz został stworzony przez artystę wkrótce po przybyciu do Hiszpanii w 1679 roku i jest to jedna z dwóch zachowanych wersji kompozycji, druga, wcześniej datowana na 1680 rok, znajduje się w Muzeum Prado. Mimo wysiłków Juana Ramóna Sáncheza del Peral y López, aby przeforsować wcześniejsze datowanie wersji z Prado (EL Retrato español en el Prado. Del Greco Goya, Museo Nacional del Prado, 2006, s. 128), pewne detale kompozycji przemawiają za uznaniem warszawskiej wersji za oryginalną, została ona zmieniona po śmierci jednego z protagonistów. Chodzi o starszego mężczyznę ubranego na czarno w prawym rogu przy drzwiach. Mężczyzna po pięćdziesiątce, w stroju typowym dla starszego pokolenia, które było modne w latach 40-tych i 50-tych XVII stulecia, to prawdopodobnie mąż bogato ubranej damy w środku. Nie jest on obecny w wersji w Prado, natomiast młodszy mężczyzna, grający na gitarze i ukryty za mężem w wersji warszawskiej zajmuje miejsce zmarłego w wersji z Prado. Wydaje się, że jego śmierć naznaczyła również rysy siedzącej damy. Jej twarz jest smutna i naznaczona cierpieniem w obrazie z Prado. Młodszy mężczyzna z pocieszającym wyrazem twarzy z i silnie przypominający siedzącą kobietę, zapewne brat, jest teraz głową rodziny. Stroje portretowanych są typowo hiszpańskie, według ówczesnej mody. Również rysy są typowe dla ludzi z południa, są to prawdopodobnie przedstawiciele rodziny kupieckiej Dupont z Tournai dobrze zintegrowanej z hiszpańskim społeczeństwem epoki. Artysta sportretował się z paletą w oknie, w górnej części kompozycji w trakcie podpisywania swego dzieła. Podpis pod oknem stwierdza Van Kessel 1679 Pinxit Matriti z miejscem wykonania w wersji łacińskiej (Madryt). Według Acisclo Antonio Palomino de Castro y Velasco i jego "Relacji z życia najwybitniejszych malarzy hiszpańskich" (Las Vidas de los Pintores y Estatuarios eminentes Españoles) opublikowanej w 1744, artysta przyjechał do Hiszpanii w 1680 roku i został zatrudniony przez swojego rodaka. Dla swego protektora, namalował "portret rodziny (...), wykonany wielkim kunsztem gdzie również przedstawił samego siebie, spoglądając przez okno i pisząc swe imię na ścianie" (str. 198). Obraz pełen jest symboli. Słudzy niosący jadło są uosobieniem radości i obfitości. Miłość małżeńska jest reprezentowana przez pary ptaków i młodych narzeczonych, trzymających ręce w patetycznym uścisku. Są oni prawdopodobnie rodzicami dwojga dzieci ukazanych w dolnej części sceny. Koń jest utożsamiany z ostrożnością, lojalnością, wiernością i gorliwością, a także dumą, siłą fizyczną i mocą, gołębie są symbolem pokoju, malwy symbolizują słodycz i płodność, zaś żurawie mogą mieć heraldyczne znaczenie i są symbolem rozwagi i dobrego zarządzania wasalami oraz reprezentują ekstatyczne i transcendentne życie. Wierność to inna cnota, która zdobi dobre rodziny, i tak stary człowiek z psem może być nawiązaniem do cnót małżeńskich, takich jak lojalność i wierność. Kolory i technika są typowe dla malarstwa flamandzkiego tego okresu, podczas gdy głębokość charakterystyki, granicząca z karykaturą, jest typowa dla współczesnego malarstwa hiszpańskiego i jego groteskowego naturalizmu. Obraz został zakupiony w 1956 roku z kolekcji prywatnej i został włączony do kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie pod numerem 211910. olej na płótnie, 1679, 126 x 167 cm, numer inwentarzowy M.Ob.813, obecnie nie eksponowany, Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW)
Comments are closed.
|
O bloguArtinpl jest indywidualnym projektem edukacyjnym szerzącym wiedzę o dziełach sztuki obecnie i dawniej w Polsce. |