Obraz jest uważany za jeden z najlepszych przykładów tematyki animalistycznej w dorobku Chełmońskiego. W przeciwieństwie do realistycznych tendencji, artysta wyraził tutaj swoje przekonania panteistyczne - otaczający świat jest częścią wszechogarniającego, złączonego z naturą Boga. Chełmoński utrwalił scenę zaobserwowaną w zimowy poranek 1891 roku. Niemal fotograficzne ujęcie ptaków oraz monochromatyczne tło rozległego pola przyczynia się do harmonii i artyzmu obrazu. "Biała równina śnieżna i na pierwszym planie stadko przemykających się cicho, zatroskanych kuropatw - nic więcej!, opisywał pracę Zenon Przesmycki-Miriam w 1901 roku w recenzji opublikowanej na łamach "Chimery". "Chełmoński tworzył tu, jak sama natura tworzy", dodawał i podkreślił "wspaniałą intuicję" w przedstawianiu natury. Inspiracje sztuką japońską, z jej znakomitymi studiami ptaków, są wyraźnie widoczne w kompozycji i kolorystyce. Śnieg pokrywający równinę jest perłowo-szary, z lekkim blaskiem różu. Ptaki, mistrzowsko zaobserwowane w różnych pozach, zanikają w unoszącym się na wietrze śniegu. Podporządkowane potędze natury, są jednocześnie jej integralną częścią. Ich łacińska nazwa Perdix perdix jest zbliżona do słowa Perditus oznaczającego stratę, stąd mogą być interpretowane jako symbol losu człowieka lub jako alegoria narodu polskiego po rozbiorach. Bądź też tak jak mitologiczny Perdiks, genialny wynalazca zamieniony w ptaka przez boginię Atenę, który pamiętając o swoim upadku unika wzniesień, jako zachęta do śmiałych czynów przeciwko ciemiężcom. Kompozycja powstała w Kuklówce koło Grodziska Mazowieckiego, gdzie artysta wycofał się będąc u szczytu sławy w 1887 roku. Obraz został nagrodzony honorowym dyplomem na Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Berlinie w 1891 roku oraz w Wiedniu na wystawie Towarzystwa Artystów Polskich w 1902 roku. Recepcja dzieła była bardzo entuzjastyczna, a Chełmońskiego porównywano ze słynnym szwedzkim animalista Bruno Liljeforsem. W 1902 roku kuropatwy były również wystawiane w Zachęcie w Warszawie. Obraz został przekazany do Muzeum Narodowego w Warszawie w 1946 roku przez Józefa Jasińskiego i włączone do zbiorów pod numerem 128112. Płótno zostało podpisane i datowana przez artystę w prawym dolnym rogu - Józef Chełmoński / 1891. olej na płótnie, 1891, 123 x 199 cm, numer inwentarzowy MP 424, eksponowany w Galerii sztuki XIX wieku, Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW)
Comments are closed.
|
O bloguArtinpl jest indywidualnym projektem edukacyjnym szerzącym wiedzę o dziełach sztuki obecnie i dawniej w Polsce. |