W 1850 r. młoda 25-letnia hrabina Katarzyna z Branickich Potocka pozowała w Paryżu dla czołowego portrecisty epoki Ary Scheffera.
Za pośrednictwem babki ze strony ojca, Aleksandry Branickiej z domu von Engelhardt, hrabina była przypuszczalnie prawnuczką Katarzyny Wielkiej, a powiązanie z inną znaną kobietą, Delfiną Potocką, kochanką męża siostry Zygmunta Krasińskiego i Chopina, ułatwił jej wstęp na salony Paryża. Scheffer uważał Krasińskich i Delfinę Potocką za prawdziwych przyjaciół, a nie mecenasów, i w 1846 r. po namalowaniu portretów Delfiny i siostry Katarzyny, Elizy Krasińskiej, artysta odmawia przyjęcia zapłaty za swoje dzieła. Polacy podzielali to odczucie i jako dowód przyjaźni ofiarowali mu puchar ze srebra pozłacanego, który można podziwiać w muzeum w Dordrechcie. Około 1847 r. pozował mu Chopin, w 1849 r. Eliza Krasińska z dwójką swych dzieci, później tego samego roku, ponownie Eliza Krasińska, w 1850 r. Katarzyna Potocka i Zygmunt Krasiński. Delikatne, wysublimowane, rafaelityczne piękno hrabiny idealnie pasowało do stylu artysty. Jej biała skóra, długa szyja, owalna twarz, małe usta, duże i otwarte oczy oraz ciemne włosy, czynią z niej model kobiecej urody tego okresu. Hrabina opiera się uwodzicielsko na oparciu szezlonga, na wpół uśmiechnięta, ubrana w luźną tunikę podobną do grecko-rzymskiego chitonu z odważnym dekoltem łódkowym i modnym indyjskim szalem. Włosy upięte prosto z przedziałkiem pośrodku, skrzyżowane ręce. Rysy twarzy są posągowe, zaś skóra półprzezroczysta niczym porcelana, oblicze melancholijne. Przyczyną może być trudna sytuacja jej rodziny w ojczyźnie pod zaborami. „Dzisiaj jest strasznie zimno; wzywają mnie do Wilanowa, ale nie mam ani pozwolenia, ani czasu, żeby się tam udać, mam jednak nadzieję wybrać się tam za kilka dni”, pisała 7 stycznia 1850 r. Eliza Krasińska do swojej siostry w Paryżu. Z kolei Katarzyna obiecała jej kopię portretu namalowanego przez Scheffera. Wizerunek ten jest malowany w chłodnym klasycznym stylu zaczerpniętym z neoklasycyzmu i ułożony w harmonijny, obły sposób, który potęguje erotyzm obrazu. Płótno zostało podpisane i opatrzone datą przez artystę w lewym dolnym rogu: Ary Scheffer 1850. Kilka lat od powstania portret został umieszczony wśród innych wspaniałych dzieł z kolekcji Potockich w ich nowo wybudowanym neorenesansowym pałacu w Krzeszowicach pod Krakowem. Po II wojnie światowej kolekcja została przeniesiona do Muzeum Narodowego w Warszawie.
olej na płótnie, 1850, 83 x 63 cm, numer inwentarzowy 128905, eksponowany w Galerii Sztuki XIX wieku, Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW)
Comments are closed.
|
O bloguArtinpl jest indywidualnym projektem edukacyjnym szerzącym wiedzę o dziełach sztuki obecnie i dawniej w Polsce. |